ΑΙΓΑΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Με την επικράτηση του χαλκού ως βασικό υλικό κατασκευής εργαλείων και όπλων αρχίζει η λεγόμενη εποχή του χαλκού (περίπου 2.600 π.Χ. - 1.100 π.Χ.). Κάποιοι παλαιότεροι οικισμοί εγκαταλείπονται τώρα και πολλοί νέοι ιδρύονται, ήδη από το ξεκίνημα της περιόδου σε όλο τον Eλληνικό γεωγραφικό χώρο. Από τις 929 θέσεις της Πρώιμης εποχής του Χαλκού που έχουν εντοπιστεί, 9 βρίσκονται στην Ήπειρο, 85 στην Μακεδονία, 18 στην Θράκη, 57 στην Θεσσαλία, 206 στην Στερεά Ελλάδα και Εύβοια, 172 στην Πελοπόννησο, 17 στα νησιά του Ιονίου, 229 στα νησιά του Αιγαίου και 136 στην Κρήτη.
Η πληθυσμιακή αυτή έξαρση θεωρείται ότι οφείλεται και σε μεταναστεύσεις πληθυσμών,καθώς δεν είναι δυνατό να εξηγηθεί μόνο λόγω της παγίωσης της γεωργοκτηνοτροφικής οικονομίας στην Νεολιθική περίοδο και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής. Η κατανομή του μεγάλου μέρους των θέσεων, που κατοικούνται την Πρώιμη εποχή του χαλκού (περίπου 2.600 π.Χ. - 2.000 π.Χ.), στον Νότιο και Ανατολικό Ελληνικό χώρο υπονοεί ίσως μεταναστεύσεις πληθυσμών από την Ανατολική ακτή του Αιγαίου προς την Ελληνική χερσόνησο. Αυτές οι μετακινήσεις δεν είναι κατακτητικές εκστρατείες, αφού δεν συνοδεύονται από καταστροφές παλιότερων οικισμών ή τουλάχιστον δεν έχουν μέχρι τώρα βρεθεί αρχαιολογικές μαρτυρίες που να στηρίζουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Φαίνεται ότι παλιός και νέος πληθυσμός συνεργάζονται και τελικά συγχωνεύονται.
Οι Αιγαιακοί πολιτισμοί είναι ένας όρος, που χρησιμοποιείται για τους πολιτισμούς της εποχής του Χαλκού στον χώρο του Αιγαίου. Στην πραγματικότητα ο όρος καλύπτει τρεις περιοχές: τα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Η Κρήτη από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού συνδέεται με το Μινωικό πολιτισμό, ενώ στις Κυκλάδες και στην ηπειρωτική Ελλάδα υπάρχουν διάφοροι πολιτισμοί. Οι Κυκλάδες βρέθηκαν σε στενή επικοινωνία με την κυρίως Ελλάδα κατά την πρωτοελλαδική Μινυακή περίοδο και με την Κρήτη τη Μινωική περίοδο. Από περίπου το 1450 π.Χ., ο πρωτοελληνικός Μυκηναϊκός πολιτισμός εξαπλώνεται στην Κρήτη.Ο Κρητομινωικός πολιτισμός παρουσιάζεται ξεχωριστά.
Από την αρχή της περιόδου αυτής η Βόρεια Ελλάδα και ειδικότερα η Θεσσαλία φαίνεται να χάνουν το προβάδισμα στην εξέλιξη του πολιτισμού. Από αυτή την περίοδο και μετά η Νότια Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη έχουν το προβάδισμα και αυτό θα συνεχιστεί σε όλο σχεδόν το επόμενο διάστημα της Αρχαίας Ελληνικής ιστορίας, μέχρι τα ένδοξα χρόνια της ανόδου των Μακεδόνων βασιλέων.
Η παρατηρούμενη αυτή μετατόπιση του κέντρου βάρους των εξελίξεων εικάζεται ότι οφείλεται σε έναν απλό λόγο: Η εξοικείωση του νότιου πληθυσμού με την θάλασσα και την ναυτιλία, ήδη από την 11η χιλιετηρίδα, τον βοηθά να πάρει στα χέρια του την εμπορία του χαλκού, που είναι μεν απαραίτητος για την ανάπτυξη στην νέα αυτή περίοδο αλλά δεν υπάρχει στην Ελλάδα και πρέπει να εισαχθεί από αλλού. Αυτή ακριβώς η αναζήτηση πρώτων υλών και το εμπόριο βοήθησε, κυρίως τους νησιώτες να ξεφύγουν από τα στενά όρια του Αιγαίου και να έλθουν σε επαφή με άλλους λαούς και πολιτισμούς και έδωσε το έναυσμα για την ανάπτυξη του πρώτου μεγάλου πολιτισμού του Ελληνικού χώρου του Αιγαιακού.
Η μελέτη των ανθρωπολογικών δεδομένων της νεολιθικής περιόδου, δείχνουν ότι στο ξεκίνημα της Πρώιμης εποχής του χαλκού (2600 π.Χ.), ο πληθυσμός της ηπειρωτικής Ελλάδας, των Κυκλάδων και της Κρήτης αποτελείται από άτομα με ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά της μεσογειακής φυλής αλλά και ανθρωπολογικά στοιχεία βόρειας προέλευσης.
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Η κατοίκηση στα νησιά του βορείου Αιγαίου πελάγους, επιβεβαιώνεται ήδη από την Νεολιθική εποχή. Λίγο μετά το 3.000 π.Χ. και κατά την Πρώιμη εποχή του Χαλκού, φαίνεται μεγάλη πολιτιστική ανάπτυξη στα νησιά αυτά με γνωστούς οικισμούς στην Πολιόχνη (Λήμνος), Θερμή (Λέσβος), Εμποριό (Χίος) και ίσως ανήκουν στο ίδιο πολιτιστικό σύνολο με την γειτονική Τροία (ΒΑ παράλια Μικράς Ασίας).
Ειδικά η Πολιόχνη από το 2.500 π.Χ. παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή και λόγω της γεωγραφικής θέσης της αναδεικνύεται σε μεγάλο μεταλλουργικό κέντρο, συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα μεταλλεία της Μαύρης θάλασσας και το Αιγαίο. Γνωρίζει ουσιαστικά αστική ανάπτυξη, με δύο πλατείες, λιθόστρωτους δρόμους, μεγάλο οχυρωματικό τείχος, πιθανότατα βουλευτήριο, που προϋποθέτει κάποιας μορφής Διοικητική Οργάνωση, αποτελώντας ίσως την πρώτη πόλη στην Ευρώπη.
Οι οικισμοί του βορειανατολικού Αιγαίου και ο πολιτισμός τους καταστρέφονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ανασκαφέων τους, γύρω στα 2.300-2.200 π.Χ., από άγνωστη αιτία.
Πολιόχνη Λήμνου:
Ο σπουδαίος αυτός οικισμός του Αιγαιακού χώρου την Τρίτη χιλιετία π.Χ. ανήκει στην ίδια εποχή με τον Τρωικό πολιτισμό. Αναπτύχθηκε στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και το ανατολικότερο σημείο του είναι η Τροία στα Μικρασιατικά παράλια. Οι οικοδομικές φάσεις του προϊστορικού οικισμού της Πολιόχνης καλύπτουν ολόκληρη την 3η χιλιετία.
Ο οικισμός ανακαλύφθηκε τι καλοκαίρι του 1930 από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών. Ιδρύθηκε στο μεταίχμιο της Πρώιμης εποχής του Χαλκού μεταξύ της 4ης και της 3ης χιλιετίας, πάνω σε ύψωμα, στον όρμο του Βρόσκοπου, στην Ανατολική ακτή του νησιού. Πέρασε από πολλές φάσεις αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάπτυξης που αποδόθηκαν συμβατικά από τους ανασκαφείς με ένα διαφορετικό χρώμα.
Μελανή περίοδος: Ο οικισμός καταλαμβάνει περιορισμένη έκταση.Τα οικοδομικά ανήκουν σε ελλειψοειδείς καλύβες μεγάλων διαστάσεων.
Κυανή περίοδος: Τότε αναπτύχθηκε σταδιακά μια μικρή πόλη και άλλαξε η φυσιογνωμία του οικισμού με την προσθήκη ενός επιβλητικού οχυρωματικού τείχους κατασκευασμένου από ξερολιθιά, που προστατεύει τον οικισμό τόσο από την ενδοχώρα, όσο και από θάλασσα.Την εικόνα συμπληρώνουν δημόσια κτήρια, όπως το βουλευτήριο και η κοινοτική σιταποθήκη.
Πράσινη και Ερυθρά περίοδος: Επέκταση του οικισμού προς το Δυτικό τείχος και κατασκευή προσθήκης στο ήδη υπάρχον. Κατά την ερυθρά περίοδο, ενίσχυση με ημικυκλικά προτειχίσματα.Οι ιδιωτικές οικίες παρουσιάζονται τώρα κατά συστάδες δωματίων.
Κίτρινη περίοδος: Λείψανα της περιόδου αυτής ερευνήθηκαν κυρίως στην κορυφή του λόφου.Την πόλη διατρέχουν δύο πλακόστρωτοι οδοί. Στο κεντρικό (μεγαρόσχημο) κτήριο αποκαλύφθηκαν και μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι.
Φαιά και Ιώδης περίοδος: Τα οικοδομικά λείψανα της πόλης είναι πενιχρά και δεν μαρτυρούν για τη δομή του οικισμού, ο οποίος περιορίζεται.
ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΑΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Τα Αιγαιακά ψηφία ή αριθμοί, χρησιμοποιούνταν στο αριθμητικό σύστημα του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Εμφανίζονται τόσο στην Γραμμική Α´ όσο και στην Γραμμική Β´, και ενδεχομένως η χρήση τους συνέχισε στην Κυπρομινωική γραφή, όπου η τιμή του 100 έχει ανακαλυφθεί σε μια πήλινη πλάκα στην Έγκωμη της Κύπρου
Οι αριθμοί,
με κάθετες γραμμές αποτελούν μονάδες (1 έως 9 ανάλογα με τον αριθμό γραμμών, U+10107 έως U+10101F),
με ορίζοντες γραμμές δεκάδες (10 έως 90, U+10110 έως U+10118),
οι χαρακτήρες με κενό κύκλο αποτελούν εκατοντάδες (100 έως 900, U+10119 έως U+10121),
οι χαρακτήρες με κενό ρόμβο χιλιάδες (1.000 έως 9.000, U+10122 έως U+1012A),
με γεμάτο ρόμβο δεκάδες χιλιάδες (10.000 έως 90.000, U+1012B έως U+10133),
και τα υπόλοιπα σύμβολα από U+10137 έως U+1013F αναπαραστάσεις για μονάδες μέτρησης βάρους και όγκου και υποδιαιρέσεις τους.
Πηγή: https://heptapolis.com/el/aigaiakos-politismos